NOTA BIDANG HAKA ASASI MANUSIA

PENDIDIKAN MORAL SPM BIDANG 5 – NILAI BERKAITAN DENGAN HAK ASASI MANUSIA

5.1  MELINDUNGI HAK KANAK-KANAK

1. Sebab-sebab kanak-kanak perlu diberi perlindungan

• Kanak-kanak ialah aset negara
• Kanak-kanak  golongan yang tidak berdosa
• Kanak-kanak golongan yang lemah

2. Peranan pihak-pihak berikut dalam memberi perlindungan kepada kanak-kanak
3. a) Kerajaan

• Menguatkuasa akta untuk perlindungan kanak-kanak

1. b) Badan Bukan Kerajaan (NGO)

• Menganjur seminar untuk mendidik dan memberi kesedaran kepada masyarakat

1. c) Individu/masyarakat

• Membuat laporan  kepada pihak berkuasa jika mempunyai maklumat mengenai kes penderaan

3. Peranan ahli masyarakat dalam membendung kes penderaan kanak-kanak

• Memberi bantuan segera kepada mangsa
• Membuat laporan kepada pihak berkuasa

4. Senarai hak kanak-kanak yang perlu dilindungi

• Mendapat pendidikan
• Mempunyai nama dan kewarganegaraan
• Mendapat kasih sayang ibu bapa, jagaan dan perlindungan
• Mendapat perlindungan ,peluang dan kemudahan istimewa

5. Hak kanak-kanak

• hak mendapatkan keperluan  asas, cth : makanan, tempat   tinggal
• hak mendapatkan pendidikan, cth : persekolahan
• hak mendapat penjagaan kesihatan yang sempurna, cth: mendapat rawatan ketika   sakit
• hak membolehkan penyertaan, cth: pergaulan sosial

6. Bentuk pengiktirafan terhadap kanak-kanak

• pengiktirafan secara lisan, cth: melalui pujian, kata-kata motivasi
• pengiktirafan secara bertulis, cth: melalui pemberian sijil
• pengiktirafan secara kebendaan, cth: hadiah, wang ringgit

7. Kebaikan memberi pengiktirafan terhadap bakat dan potensi kanak-kanak

• menjadi satu bentuk motivasi agar mereka dapat berusaha mencapai kejayaan dalam  bidang yang diceburi
• kanak-kanak lain meneladani penerima anugerah yang diiktiraf agar mereka juga berupaya mencapai kejayaan sedemikian.
• sebagai satu ruang dan peluang kepada kanak-kanak agar dapat mengasah bakat masing-masing / menampilkan imej positif.
• dapat membentuk pemikiran yang matang agar menjadi individu yang lebih berketrampilan

8. 8. Kesan kanak-kanak yang terabai dalam aspek pendidikan.

• buta huruf
• menghadapi masa depan yang gelap
• mudah ditipu / dieksploitasi
• tidak bersikap berdikari
• tidak dapat menjadi seorang yang berilmu / perkembangan intelek terjejas.  

5.2 MENGHORMATI HAK WANITA

1. 1. Sumbangan wanita dalam pembangunan negara

• Berjuang dalam bidang politik
• Memajukan negara dalam bidang ekonomi
• Memperkenalkan seni budaya warisan bangsa

2. 2. Cara pengiktirafan jasa wanita

• Menganugerahkan pingat
• Mengisytiharkan Tokoh Wanita
• Mengabadikan nama pada bangunan sekolah / jalan

3. Matlamat Dasar Wanita Negara

• Mendapatkan hak yang sama rata dengan lelaki
• Memberi kebebasan kepada wanita menembusi sektor ekonomi, sosial, politik dan budaya
• Memberi peluang untuk mengemukakan pendapat dalam penggubalan dasar negara

4. Objektif Dasar Wanita Negara

• Menjamin perkongsian pemilikan sumber dan maklumat yang saksama antara lelaki  dan wanita

• Mengintegrasi kaum wanita ke dalam sektor pembangunan negara selaras dengan kemampuan dan keperluan mereka.

5. 5. Kebaikan Dasar Wanita Negara kepada wanita
6. a) dari aspek pekerjaan:

• memberi lebih banyak peluang pekerjaan
• kenaikan pangkat
• peningkatan kerjaya melalui latihan-latihan
• membuat keputusan penting
• perlindungan dari aspek keselamatan di tempat kerja
• mengintegrasi kaum wanita ke dalam sektor pelancongan negara
• selaras dengan kemampuan dan keperluan mereka.

1. b) dari aspek peluang pendidikan

• peluang pendidikan seumur hidup
• peluang mengembangkan ilmu pengetahuan dan kemahiran secara berterusan / peluang latihan vokasional

6. Contoh-contoh tokoh dan sumbangan wanita di Malaysia

• Elizabeth Vaz ( Bidang Sosial-Kebajikan Wanita )
• Datuk Dr.Mazlan Othman ( Ketua Hal Ehwal Angkasa Lepas, PBB )
• Tan Sri Aishah Ghani ( Menentang Penjajahan British )
• Datuk Maznah Hamid ( Usahawan berjaya )
• Profesor Datuk Siti Zuraina Abd. Majid ( Detektif Arkeologi Malaysia)
• Datuk Siti Norma Yaacob ( Hakim Mahkamah Persekutuan )
• Datuk Nicole David ( sukan-Squash )
• Datuk Siti Norhaliza ( seni suara / penyanyi )
• Dato Michelle Yeoh ( Pelakon )

5.3 MELINDUNGI HAK PEKERJA

1. Akta Kerja 1955 bertujuan untuk

• Memberi pelindungan kepada pekerja
• Memastikan tiada kontrak pekerjaan yang tidak mengikut peruntukan di bawah akta ini ditandatangani

2. Perlindungan-perlindungan yang diperuntukkan di bawah Akta Kerja 1955

• Pembayaran gaji
• Hari rehat
• Tempoh jam bekerja
• Cuti Tahunan

3. Hak-hak pekerja perlu dilindungi kerana:

• Memastikan pekerja tidak ditindas oleh majikan
• Memastikan kebajikan pekerja dipelihara

4. Peranan Mahkamah Perusahaan:

• Menyelesaikan pertikaian antara majikan dan pekerja
• Melindungi pekerja daripada ditindas oleh majikan

5. Peranan Kesatuan Sekerja

• Menyelesaikan masalah yang dihadapi oleh pekerja yang ditindas atau tidak berpuas hati tentang majikan
• Menghantar wakil untuk menyelesaikan masalah yang dihadapi oleh pekerja dengan majikan mereka.
• Merujuk kes itu kepada Kementerian Sumber Manusia sekiranya rundingan tidak berjaya.

6. Pertubuhan Antarabangsa

• Pertubuhan Buruh Antarabangsa ( ILO )

7. Cara menghindarkan rasa tidak puas hati antara pekerja dengan majikan:

• Bersemuka, berunding dan berbincang sekiranya terdapat masalah.
• Pekerja harus melaksanakan tugasnya dengan baik.

• Majikan perlu mengambil berat akan kebajikan pekerja dan  memahami  masalah yang dihadapi oleh pekerja.

• Saling memahami antara pekerja dengan majikan.

5.4 MENGHORMATI HAK GOLONGAN KURANG BERUPAYA

1. Sikap yang patut ditunjukkan oleh ahli masyarakat terhadap golongan orang kurang berupaya.

• Memberi layanan yang sama rata
• Membantu mendapatkan pekerjaan

2. Peluang-peluang yang diberi oleh kerajaan kepada golongan OKU.

• Peluang mengikuti kursus kemahiran
• Peluang untuk berkhidmat sebagai kakitangan awam
• Peluang untuk menyertai acara sukan di peringkat antarabangsa (Paralimpik)

3. Cara-cara untuk mengiktiraf golongan ini

• Menyediakan kemudahan asas yang sesuai, contoh tempat pakir kereta/ tempat duduk dalam pengangkutan awam (bas)
• Memberi ganjaran yang setimpal dengan usaha  pencapaian mereka dalam semua bidang, contoh memberi elaun

4. Tokoh OKU

• J.M Aziz ( Penyair tanah air)
• Ismail Mohd.Salleh ( ahli akademik )
• Hellen Keller ( aktivis kurang upaya )
• Ahmad Amil Usin ( atlet paralimpik )
• Mohd.Hisham Khairani ( atlet paralimpik )
• V.Jayan Subramaniam ( atlet paralimpik )
• Ibrahim Majid ( atlet paralimpik )
• Lee Sheng Chow ( atlet paralimpik )

5. Cara masyarakat mengiktiraf OKU

• Menjaga kebajikan mereka.
• Menyediakan kemudahan untuk mereka.
• Menerima mereka sebagai sebahagian daripada pekerja yang boleh memberi sumbangan kepada ekonomi negara.
• Memberi mereka peluang untuk meningkatkan kemahiran dan kepakaran dalam bidang yang diminati.

7. Kemudahan yang disediakan kerajaan kepada OKU:

• kemudahan tandas
• kemudahan tempat meletak kereta
• pengubahsuaian pejabat untuk pekerja kurang upaya
• kemudahan pendidikan melalui sekolah khas

8. Sebab masyarakat perlu menghormati OKU

• supaya mereka dapat meneruskan kehidupan mereka seperti manusia normal.
• supaya mereka tidak tersisih daripada masyarakat.
• supaya mereka mendapat layanan yang adil dan saksama.
• supaya mereka boleh hidup berdikari / tidak bergantung kepada orang lain.

5.5 MELINDUNGI HAK PENGGUNA

1. Agensi kerajaan dan bukan kerajaan yang melindungi hak pengguna.

• Persatuan Pengguna Pulau Pinang ( CAP)
• Gabungan Persatuan Pengguna Malaysia ( FOMCA)
• Majlis Penasihat Pengguna Negara (MPPN)
• Kementerian Perdagangan Dalam Negeri & Hal Ehwal Pengguna (KPDNHEP)

2. 2. Hak-hak asasi pengguna

• Hak untuk memilih
• Hak untuk mendapat maklumat
• Hak untuk mendapat ganti rugi
• Hak untuk mendapat keselamatan

3. Kesan-kesan sekiranya hak pengguna di negara kita diabaikan:

• Pengguna akan dianiayai pengusaha / pengeluar
• Kualiti hidup merosot
• Kesihatan manusia terjejas

4. Aktiviti-aktiviti yang boleh meningkatkan Pendidikan Kepenggunaan

• Mengedarkan risalah tentang hak pengguna
• Siaran rancangan pendidikan pengguna di TV dan radio
• Mengadakan kempen kesedaran
• Pameran untuk memberi maklumat

5. 5. Pihak bertanggungjawab membela hak pengguna

• Pengguna sendiri
• Orang awam
• Agensi kerajaan
• Pertubuhan pengguna

6. Contoh eksploitasi ke atas pengguna

• Kekeliruan dari segi perlabelan tanda halal dan haram pada barangan
• Perlabelan barangan yang tidak lengkap
• Sukatan dan timbangan yang tidak mencukupi
• Tindakan menyorok barangan dengan tujuan menaikkan harga barangan tersebut
• Menjual makanan yang tidak berkhasiat / mendatangkan kesan buruk kepada pengguna / kanak-kanak.

7. Tanggungjawab pengguna dalam membela hak-hak mereka

• Kesedaran mengkritik
• Tanggungjawab terhadap alam semula jadi / menjaga alam sekitar
• Melalui penglibatan dan tindakan
• Tindakan bersatu padu
• Tanggungjawab sosial